Υμηττός: Όταν το βουνό μπαίνει μέσα στην πόλη

Χρειάστηκαν 20 χρόνια (και μια πανδημία) για να ανακαλύψω ότι ο Υμηττός απέχει 58 λεπτά με τα πόδια (και με το ρολόι) από την πόρτα της πολυκατοικίας μας. Αυτό που έβλεπα ψηλά από το βουνό, μια αρχικά στριμωγμένη πράσινη λωρίδα που ξεκινούσε λίγα μέτρα πιο πάνω από το «Χίλτον» (στο παραγνωρισμένο Αλσος Συγγρού) και ολοένα… ξεθάρρευε, κερδίζοντας σε πλάτος και σε μήκος (διασχίζοντας την Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου), δεν ήταν παρά το κλειδί για μια ανάποδη ανάγνωση του μύθου της «τσιμεντούπολης»: ένα καταπράσινο ρυάκι που κατεβαίνει ορμητικό από το βουνό και σε βγάζει σχεδόν στο κέντρο της πόλης. Η είσοδος του Αλσους απέχει 5 λεπτά με τα πόδια από τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας κι εσείς άλλα 50 από τους πρόποδες του Υμηττού. Δεν είναι απίστευτο;

Μιλάμε, λοιπόν, για έναν πράσινο περίπατο που προσφέρεται για τους κατοίκους του Παγκρατίου, των Ιλισίων και της περίφημης περιοχής «Οπισθεν Χίλτον» που εδραιώθηκε ως περιζήτητος αστικός προορισμός μετά την ανέγερση του λαμπρού ξενοδοχείου τη δεκαετία του ’60. Επιλέγουμε ως σημείο αφετηρίας την είσοδο του Αλσους Συγγρού ή από την οδό Διοχάρους, πίσω από το συνεπώνυμο νοσοκομείο δερματικών παθήσεων ή από τον ναό του Αγίου Χαραλάμπους Ιλισίων στην Ιωνος Δραγούμη. Αν δεν έχετε ξανακούσει ποτέ στη ζωή σας για το Αλσος Συγγρού, ακόμα κι αν ζείτε εκεί κοντά, μη νιώθετε άσχημα. Τα δύο τρίτα των Αθηναίων θα δείξουν απόλυτη κατανόηση και το άλλο τρίτο που νομίζει ότι το ξέρει μάλλον το μπερδεύει με το Κτήμα Συγγρού στο Μαρούσι. Κι όμως: το Αλσος Ιλισίων, όπως είναι η δεύτερη ονομασία του, είναι ένας από τους μεγαλύτερους πνεύμονες πρασίνου του αθηναϊκού κέντρου με έκταση εφάμιλλη του Εθνικού Κήπου. Το οφείλουμε στις άοκνες προσπάθειες της βασίλισσας Σοφίας να «πρασινίσει» την εντυπωσιακά ξερή από βλάστηση νεαρή πρωτεύουσα του 1909. Εκείνη τη χρονιά διοοργανώνονται πρωτοβουλίες να χωροθετηθούν πάρκα και άλση σε διάφορες περιοχές κι ένα από αυτά είναι και το Αλσος Ιλισίων. Φυσικά, εκείνα τα χρόνια η περιοχή για την οποία συζητάμε ήταν εντελώς άχτιστη, επομένως η βασίλισσα όντως «έβλεπε μπροστά». Το πάρκο σκαρφαλώνει έναν μικρό λόφο, είναι κατάφυτο με δασικά πεύκα, διαθέτει εσωτερικό δίκτυο, παιδικές χαρές και λίθινες κατασκευές για καθιστικά. Για έναν λόγο η σημερινή του παρακμή μου θυμίζει Ανατολική Ευρώπη πριν από την πτώση του Τείχους. Δεν ξέρω, ακριβώς, γιατί· ίσως, οι καλές προθέσεις ενός μακρινού, ευγενέστερου παρελθόντος όπως τις βλέπουμε στα πλινθόχτιστα μονοπάτια ή στις κτισμένες βρύσες που δεν λειτουργούν ποτέ, τα γκράφιτι, οι επίμονοι δρομείς και τα αθώα ζευγαράκια που περπατάνε κάτω από τα γέρικα πεύκα με ταξιδεύουν στη Σόφια του Ζίφκοφ ή στο Βουκουρέστι της δεκαετίας του ’80.

Η πορεία σας είναι σταθερά βορειοανατολική μέχρι να συναντήσετε την εσωτερική οδό Νικολάου Χλώρου που θα σας βγάλει στη λεωφόρο Ούλοφ Πάλμε. Προχωράτε δεξιά μέχρι να συναντήσετε το φανάρι που θα σας περάσει απέναντι στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου. Εδώ αρχίζει ένας άλλος κόσμος που αν δεν είστε φοιτητής ή κάτοικος της περιοχής αξίζει να τον ανακαλύψετε με την αθώα έξαψη ενός πρωτάρη εξερευνητή…