του Δημήτρη Καλαντζή
Μετά τα «πέτρινα χρόνια» του Πεδίου του Άρεως με το εμπόριο ναρκωτικών και την πλήρη εγκατάλειψη από τις Διοικητικές Αρχές, σήμερα ο μεγαλύτερος αστικός χώρος πρασίνου της Αθήνας βρίσκεται σε πορεία αναβάθμισης με την περιποίηση της χλωρίδας να γίνεται πιο συστηματική, τις εργασίες αποκατάστασης δύο βασικών του σημείων (Υδάτινη Διαδρομή και πλάτωμα Άλσους) να βρίσκονται σε εξέλιξη και την επισκεψιμότητα να αυξάνεται, αποτέλεσμα του αισθήματος ασφάλειας που έχει αποκατασταθεί.
Κομβική δυσλειτουργία για την περαιτέρω αύξηση της επισκεψιμότητας του ΠτΑ είναι η ανυπαρξία ενός ειδικού χώρου για τη βόλτα των επισκεπτών με τα σκυλιά τους, που έχει ως αποτέλεσμα οι τετράποδοι φίλοι του ανθρώπου να κυκλοφορούν χωρίς λουρί σε όλη την έκταση του Πάρκου (και κυρίως στο πλάτωμα του Άλσους), ικανοποιώντας την αντικειμενική ανάγκη τους να τρέξουν, να παίξουν, να σκάψουν, να κοινωνικοποιηθούν και γενικά να ασκηθούν, αλλά ταυτόχρονα να αποθαρρύνουν την επίσκεψη ατόμων με πολύ μικρά παιδιά ή ανθρώπων φοβικών στα ζώα.
Τη λύση γι αυτή την ανάγκη σε όλες τις πρωτεύουσες του κόσμου – αλλά και σε πολλούς δήμους της Αττικής – έχει δώσει η δημιουργία Πάρκων Σκύλων, περιφραγμένων δηλαδή χώρων όπου τα δεσποζόμενα σκυλιά μπορούν να κυκλοφορούν χωρίς λουρί.
Η πρόσφατη νομοθεσία περί ευζωίας των ζώων συντροφιάς (Νόμος 4830/2021 – ΦΕΚ 169/Α/18-9-2021) προβλέπει:
Άρθρο 30
Ίδρυση και λειτουργία περιφραγμένων πάρκων σκύλων
- Κάθε δήμος δύναται να κατασκευάζει και να λειτουργεί περιφραγμένα πάρκα σκύλων για την εξασφάλιση χώρου άσκησής τους.
- Επιτρέπονται η εγκατάσταση και η λειτουργία περιφραγμένων πάρκων σκύλων στους κοινόχρηστους χώρους του σχεδίου πόλης και των οικισμών, όπως πλατείες, πάρκα και άλση. Η θέση και το μέγεθός τους, δεν αναιρούν τη βασική λειτουργία του κοινόχρηστου χώρου στον οποίο εντάσσονται. Δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία περιφραγμένων πάρκων σκύλων σε ακτίνα πενήντα (50) μέτρων από κατοικίες, σχολεία και νοσοκομεία.
- Τα ζώα επιτρέπεται να περιφέρονται χωρίς λουρί εντός των πάρκων σκύλων.
- Οι ιδιοκτήτες ή οι φύλακες ή οι συνοδοί οφείλουν να παραμένουν εντός των περιφραγμένων πάρκων σκύλων, κατά τη διάρκεια της παραμονής των σκύλων τους σε αυτά.
- Τα περιφραγμένα πάρκα σκύλων διαθέτουν ικανή περίφραξη και διπλές πόρτες εισόδου/εξόδου, ώστε να εμποδίζεται η έξοδος των σκύλων χωρίς επίβλεψη κατά τη διάρκεια της άσκησής τους.
Υπάρχει ήδη ο χώρος
Ένας τέτοιος χώρος υπάρχει ήδη στο Πεδίον του Άρεως, είναι περιφραγμένος, αποτελείται από αρκετά στρέμματα και αυτή τη στιγμή, ή μάλλον τα τελευταία περίπου 30 χρόνια, δεν είναι προσβάσιμος στους επισκέπτες του Πάρκου. Η μετατροπή του δηλαδή σε Πάρκο Σκύλων όχι μόνο δεν θα στερήσει ούτε ένα εκατοστό του Πεδίου του Άρεως από τους ανθρώπους χωρίς σκυλιά, αλλά θα δημιουργήσει έναν καινούργιο, ιδανικό χώρο για τους ανθρώπους με σκυλιά. Πρόκειται για το παλαιό «Φυτώριο» στην πλευρά της οδού Μπούσγου.
Περιφέρεια Αττικής
Η Περιφέρεια Αττικής δεν προχωρά στη διαμόρφωση και απόδοση του χώρου στους ανθρώπους με σκυλιά, προβάλλοντας την παράγραφο 2 του σχετικού νόμου που προβλέπει απόσταση του Πάρκου σκύλων «50 μέτρων από κατοικίες, σχολεία και νοσοκομεία». Είναι αλήθεια ότι ο χώρος σε κάποιο σημείο της οδού Μπούσγου βρίσκεται σε απόσταση 35 μέτρων από πολυκατοικίες. Σε άλλα σημεία όμως, όπως στο ΤΥΠΕΤ, η απόσταση διευρύνεται στα 75 μέτρα, λόγω της ύπαρξης πρασιάς.
Οι λύσεις
Το πρόβλημα μπορεί να ξεπεραστεί με τρεις τρόπους:
α) με ερμηνεία του νόμου ότι τα “50 μέτρα απόσταση” αφορούν στον «μέσο όρο απόστασης» από πολυκατοικίες. Με δεδομένο ότι η είσοδος του Πάρκου Σκύλων θα είναι από την εσωτερική πλευρά του Πάρκου, η απόσταση συνολικά του Πάρκου Σκύλων από τις πολυκατοικίες θα υπερβαίνει κατά πολύ τα 200 μέτρα.
β) με την απλή περίφραξη 15 μέτρων, παράλληλα με την κεντρική περίφραξη του Πάρκου στην οδό Μπούσγου, ώστε η απόσταση να είναι και τυπικά παντού 50 μέτρα μακριά από πολυκατοικίες, ή
γ) με τη διαμόρφωση του χώρου και την απόδοσή του στους πολίτες χωρίς ποτέ να ονομαστεί “Πάρκο Σκύλων”, αλλά, καθώς ήδη είναι περιφραγμένος, να χρησιμοποιείται ατύπως ως τέτοιος, όπως ακριβώς συμβαίνει σήμερα στο πλάτωμα του Άλσους.
Υπάρχουν άλλοι χώροι στο Πεδίον του Άρεως που θα μπορούσε να γίνει το Πάρκο Σκύλων;
Προφανώς στα 270 στρέμματα του Πεδίου του Άρεως υπάρχουν πολλοί άλλοι χώροι που θα μπορούσαν να περιφραχτούν ως Πάρκο Σκύλων. Από τη στενή παρακολούθηση όμως των αργών ρυθμών που κινείται η Περιφέρεια Αττικής, της γραφειοκρατίας και, κάποιες φορές, της «απροθυμίας» στελεχών της να δώσουν λύσεις σε προβλήματα που δεν γνωρίζουν, ούτε τους αφορούν προσωπικά, η επιλογή άλλου χώρου και η διαμόρφωσή του θα ήθελε τουλάχιστον δύο δεκαετίες για να υλοποιηθεί.
Οι μύθοι για το Πάρκο Σκύλων
ΦΑΣΑΡΙΑ: κάποιοι έχουν στο μυαλό τους ότι ένα Πάρκο σκύλων είναι περίπου σαν… αρένα κυνομαχιών όπου τα τετράποδα αλληλοσπαράσσονται ουρλιάζοντας και οι άνθρωποι τριγύρω ζητωκραυγάζουν ή γιουχάρουν. Ε, λοιπόν είναι το ακριβώς αντίθετο: είναι ένας ειρηνικός χώρος όπου άνθρωποι και ζώα αλληλεπιδρούν, γίνονται φίλοι, οι άνθρωποι ανταλλάσσουν τα νέα για τη ζωή και τα «παιδιά» τους και τα ίδια τα ζωάκια παίζουν με τους φίλους τους. Το Πάρκο Σκύλων είναι ένας χώρος αρμονίας ανθρώπων, φύσης και ζώων. Ειδικότερα στη δική μας περίπτωση, που ο χώρος είναι πολύ μεγάλος, θα υπάρχει η δυνατότητα για τη δημιουργία πολλών «εστιών» όπου θα δημιουργούνται διαφορετικές παρέες. Μη ξεχνάμε ότι στα Πάρκα Σκύλων είναι απαραίτητη η παρουσία του ανθρώπου κάθε σκύλου, ώστε σε κάποια ατυχή περίπτωση επιθετικότητας να παρεμβαίνει για να προστατεύσει ή να συνετίσει το σκυλί του.
ΒΡΟΜΙΑ: ο δεύτερος μεγάλος μύθος για τα Πάρκα Σκύλων είναι ότι επικρατεί αφόρητη δυσοσμία καθώς καθημερινά «εναποτίθενται» εκεί ολόκληρα κιλά περιττωμάτων. Ουδέν αναληθέστερο καθώς στα Πάρκα Σκύλων ισχύει απόλυτα η υποχρέωση των ανθρώπων να μαζεύουν τα περιττώματα των ζώων τους και μάλιστα οι άνθρωποι είναι ακόμα πιο προσεκτικοί γιατί αισθάνονται τον χώρο σαν δική τους «αυλή». Επίσης τα Πάρκα Σκύλων δεν είναι «ουρητήρια σκύλων». Όπως και σήμερα, ο καθένας και η κάθε μία έχει δικαίωμα, σύμφωνα με τον νόμο, να πηγαίνει βόλτα με τον δεμένο σκύλο του σε όλα τα σημεία του Πάρκου και της πόλης για να κάνει την ανάγκη του (και φυσικά να μαζέψει τα περιττώματα), έτσι και μετά τη δημιουργία του Πάρκου Σκύλου, θα μπορεί να κάνει το ίδιο παντού.
«ΓΚΕΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ»: Ένας μεγάλος χώρος αστικού πρασίνου, όπως το Πεδίον του Άρεως, καλείται να καλύψει τις ανάγκες του γενικού πληθυσμού αλλά και τις ειδικότερες ανάγκες όσο το δυνατόν περισσότερων υποσυνόλων. Έτσι υπάρχει η περιφραγμένη Παιδική Χαρά Νηπίων, που καλύπτει τις ανάγκες των παιδιών προσχολικής ηλικίας και είναι περιφραγμένη αφενός για να μπορούν οι γονείς να νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια για τα παιδιά τους και αφετέρου για να συναντούν ανθρώπους που μοιράζονται τα ίδια ενδιαφέροντα, η περιφραγμένη Παιδική Χαρά Παιδιών για τα παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου, η παιδική χαρά Εφήβων (που ελπίζουμε να επανακατασκευαστεί κάποτε), χωρίς κανένας όμως από αυτούς τους «ειδικούς χώρους» να σημαίνει ότι τα νήπια πρέπει να πηγαίνουν μόνο στη συγκεκριμένη παιδική χαρά ή τα παιδιά δημοτικού απαγορεύεται να παίξουν στο σιντριβάνι της Γαρδένιας… Με τον ίδιο τρόπο θα λειτουργεί και το Πάρκο Σκύλων. Προφανώς όσοι δεν θέλουν (ή τα ζώα τους δεν έχουν ανάγκη) να κάνουν βόλτες χωρίς λουρί, θα συνεχίσουν να πηγαίνουν σε άλλα σημεία του Πάρκου και όχι στο Πάρκο Σκύλων.
Είναι σημαντικό όμως να έχουν τη δυνατότητα, τον χώρο και την υποδομή για να απολαμβάνουν και αυτοί το Πάρκο μας υπό τις σημερινές προβλέψεις που δίνει η νομοθεσία και η σύγχρονη αντίληψη περί ζωής και ευζωίας. Τα ζώα συντροφιάς αποδεδειγμένα ωφελούν την ψυχική υγεία του ανθρώπου, τον κάνουν περισσότερο ανεκτικό, με περισσότερη κατανόηση και ενσυναίσθηση και τελικά πιο «άνθρωπο» από όσο πολλοί από εμάς είμαστε χωρίς αυτά.
Επιστροφή στην ενότητα ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ